Umutsuzluk artıyor: Ekonomiye güven dibe vurdu
Türkiye iktisadı her geçen gün kan kaybediyor. Ülkedeki siyasi istikrarsızlık, ekonomiyi direkt etkilerken, bilgiler kırmızıya vurmaya devam ediyor.
Enflasyonla uğraş kampanyalarından, kamuda tasarrufa, faiz sebep enflasyon sonuçlardan, iktisatta ulusal seferberliğe… İktidar uzun vakittir telaffuzları ve tedbirleri ile uçuruma giden ekonomiyi frenlemeye çalışıyor. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, iktisada devayı Mehmet Şimşek’te bulacağı ümidiyle 2023’te değiştirdiği iktisat idaresiyle de krizi çözemedi. Bütçe açıkları, cari açıklar, düşmeyen enflasyon, eriyen rezervler…
Ekonomide işlerin güzele gitmediği aslında datalarla ortadayken halkın ümitsizliği da büyüyor. Araştırma şirketleri tertipli peryotlarla halkın nabzını tutarken son yapılan araştırmanın sonuçları halkın çıkmazını ortaya koydu.
Ekonomiye ait halkın nabzını tutan İstanbul İktisat Araştırma Danışmanlık, mayıs ayı raporunu açıkladı. Türkiye Raporu milyonların ümitsizliğinin derinleştiğini ortaya koydu.
Ekonominin uygun olduğunu düşünenlerin sayısı azalırken, makûs olduğunu düşünenlerdeki artış karamsarlığın büyüdüğünü ortaya çıkardı.
ÇOK MAKÛS DİYENLERİN ORANI YÜZDE 71!
Rapora nazaran, geçen aya nazaran iktisada yönelik olumsuzluk yorumları 2 puanlık artış yaşadı. İştirakçilerin yüzde 71’i mayıs ayında iktisadın yeni gidişatının “çok kötü/ kötü” olduğunu kıymetlendirdi.
Olumlu ya da olumsuz bildirimde bulunmayanlar yani “Ne âlâ ne kötü” diyenlerin oranı sabit kalarak yüzde 16 oldu. İktisadın iyi/çok güzel olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 13 oldu.
Yaşa nazaran yapılan değerlendirmede sonuçlar şöyle oldu: 35-54 yaş aralığındaki iştirakçilerin içinden yüzde 57’si iktisada dair olumsuz bildirimde bulunurke, tıpkı oran gençlerde yüzde 68 oldu. 55 yaş ve üzeri iştirakçilerde ise yüzde 64 oldu.
İLKÖĞRETİM DÜZEYİNDEKİLERİN EKONOMİE İNANCINDA SERT DÜŞÜŞ
Araştırma şahısların eğitim düzeyine nazaran bir kıymetlendirme yaptığında, ilköğretim ve altı eğitim düzeyindekilerin yanıtı çarpıcı oldu. Bu kümede 2 yıl evvel yani 2023’te iktisat için “Çok kötü/Kötü” olduğunu söz edenlerin oranı yüzde 54’tü lakin son ankette bu kümenin fikrinin değiştiği görülüyor. Tıpkı kümede, Mayıs 2025’te iktisat için kötü/çok makûs diyenlerin oranı yüzde 69’a çıktı.
LİSE KÜMESİNDE DEĞİŞİM
Aylık bazda da bu kümede değişim gözlendi. Geçtiğimiz aya nazaran iktisada makûs diyenlerin oranı arttı. Genel eğitim düzeyinde ise geçen aya kıyasla lise düzeyi hariç, başka tüm eğitim düzeylerinde iktisada olumsuz bakış oranı yükseldi.
EKONOMİ DÜZELİR Mİ?
Toplama bakıldığında ise araştırmaya katılanların yarısından birden fazla iktisadın geleceği ile ilgili karamsarlık içerisinde. İktisadın geleceğine karamsar bakanların oranı mart ayından bu yana 4 puan üzere büyük bir artış kaydetti. İktisadın bir yıl sonraki rotasının sorulduğu iştirakçilerden yüzde 53’ü daha berbat yahut çok daha berbat olacağını düşündüğünü aktardı. Yüzde 26’sı ekonomik gidişatın değişmeyeceği kanaatinde. Düzgünleşme olacağını düşünenlerin oranı ise yüzde 21 oldu.
Ekonomim‘in haberine nazaran iştirakçiler gelecek yıl için yüzde 61 düzeylerinde enflasyon beklentisi varsayım etti.
GEÇİNEBİLİYOR MUSUNUZ?
Geçinmeye ait araştırma sorusuna “gelirim sarfiyatımı karşılamadı” yanıtını verenler çoğunluk oldu. Cinsiyet bazlı, en çok bayan iştirakçiler bu karşılığı verdi. Yaşta ise 25-34 yaş kümesi haricindeki tüm yaş kümelerinde iştirakçilerin yarısından fazlası gelirinin masraflarını karşılamadığı söyledi. Bunlar içerisinde en yüksek orana sahip yaş kümesi yüzde 54 ile 45-54 yaş aralığındakiler bireyler oldu.
“Gelirim sarfiyatımı karşılamadı” karşılığını verenlerin oranının en yüksek olduğu küme %66 ile işsiz bireyler oldu. Yevmiyeli çalışanlar yüzde 64 ile onları takip ederken, yaklaşık her 3 emekli, çalışmayıp iş aramayan ve devlet memuru iştirakçiden 1’i “Geçtiğimiz ay gelirim masrafımı ucu ucuna karşıladı” cevabını verdi. “Geçtiğimiz ay gelirim masraflarımı ziyadesiyle karşıladı” cevabını verenlerin en yüksek olduğu istihdam kümesi ise %17 ile devlet memurları oldu.
