Türk siyasetinin “Karaoğlan“ı olarak bilinen ve çok sayıda tarihi olayda baş aktör olan, eski Başbakan Bülent Ecevit’in vefatının üzerinden 18 yıl geçti. 5 Kasım 2006’da vefat eden Ecevit’in siyasi mesleği ve hayatı yine merak konusu oldu. İşte Ecevit’in 81 yıllık hayatına dair merak edilenler.
SİYASETİN BAŞ AKTÖRLERİNDEN BÜLENT ECEVİT’İN HAYATI VE SİYASİ KARİYERİ
- Siyaset hayatında beş defa Başbakanlık misyonu yapan Bülent Ecevit, 1925 yılında İstanbul’da dünyaya geldi.
- Bülent Ecevit’in babası 1943-1950 yılları ortasında Kastamonu Milletvekilliği yapan Prof. Dr. Fahri Ecevit, annesi ise ressam Nazlı Ecevit‘ti.
- Bülent Ecevit, Robert Koleji’nden arkadaşı Rahşan Aral ile 1946 yılında evlendi.
- Ankara’da 1944’te Basın-Yayın Genel Müdürlüğüne İngilizce mütercimi olarak giren Ecevit, 1946’dan 1950’ye kadar Londra’da Türk Basın Ataşeliğinde vazife yaptı.
- 1950-1960 ortasında Ulus gazetesinde, Ulus’un kapatıldığı yıllarda ise Yeni Ulus ve Halkçı gazetelerinde müellif ve yazı işleri müdürü olarak çalışan Ecevit, 1954 sonu ile 1955 başlarında ABD Kuzey Carolina’da yayımlanan Winston-Salem gazetesinde konuk gazeteci olarak misyon yaptı. 1965’te Milliyet gazetesinde günlük yazılar yazmaya başlayan Ecevit, 1972’de aylık Özgür İnsan, 1981’de haftalık Arayış, 1988’de aylık Güvercin mecmualarını çıkarttı.
SİYASETE BİRİNCİ ADIMINI ÇANKAYA OCAĞI’NDA ATTI
- Ulus gazetesinde siyasete ilgi duymaya başlayan Bülent Ecevit, 1954’te CHP’nin Çankaya Ocağı’na kaydolmasıyla, yarım asırlık siyasi hayatına birinci adımı attı.
- Ecevit, 1957-1980 ortasında evvel Ankara, sonra Zonguldak’tan CHP milletvekili oldu. Ecevit, 1960-1961’de Kurucu Meclis üyeliği yaptı. 1961-1965 ortasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükümetlerde Çalışma Bakanı görevinde bulunan Ecevit, bu devirde toplu mukavele ve grev haklarının yasalaşması, sendikal özgürlüğün sağlanması ve toplumsal güvenlik mevzularında kıymetli kararlara imza attı.
- CHP’nin en üst organı olan Parti Meclisine 1959’da giren Ecevit, 1966’da CHP’de başlayan “Demokratik Sol Hareket”le birlikte Genel Sekreterliğe seçildi. 1971’de ise partisinin askeri yönetimce oluşturulan hükümete katkıda bulunmasına karşı çıkarak bu vazifesinden ayrıldı. Ecevit, istifa ettikten sonraki periyotta CHP’nin “değişmez” genel başkanı gibi görülen 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye karşı çalışma yürüttü.
1972’DE GENEL LİDER OLDU
CHP’nin 1972’de yapılan 5. Olağanüstü Kurultayı’nda Parti Meclisi, İnönü’ye karşın Ecevit’in yanında yer aldı. Bunun üzerine İsmet İnönü, 33 yıldır yürüttüğü CHP Genel Başkanlığı vazifesinden istifa etti. Ecevit, 14 Mayıs 1972’de toplanan Genel Başkanlık Seçimi Özel Kurultayı’nda CHP’nin yeni Genel Başkanı oldu.1973 seçimlerinde en çok oyu aldığı halde hükümeti kuramayan Ecevit, 1974 yılının çok tartışılan CHP-MSP koalisyonunun başbakanı oldu.
SİYASETİN ‘KARAOĞLANI’ OLDU
Ecevit, CHP’nin 1973’teki seçim kampanyası sırasında Kars’ın Susuz ilçesinde çiftçilik yapan Şahzade Şahin’in konutuna konuk oldu. Şahin’in burada Ecevit’e söylediği “Bizi bu dar günlerden kurtar Karaoğlan” kelamı sonraki gün gazetelere yansıdı ve bu tarihten sonra Ecevit, “Karaoğlan” olarak anılmaya başlandı.
KIBRIS BARIŞ HAREKATI’NIN BAŞ AKTÖRÜ
- Bülent Ecevit’in Başbakanlığını yaptığı 37. hükümet, 20 Temmuz 1974’te “Ayşe tatile çıksın” parolasıyla Kıbrıs Barış Harekatı’nı gerçekleştirerek adaya barışı getirdi.
- Ecevit’in başında bulunduğu hükümet, harekat sonrası Türkiye’ye uygulanan ambargolara karşı direnişiyle de akıllarda yer etti. CHP-MSP hükümeti, haşhaş ekimi yasağını, yasa dışı kullanımı önleyici önlemler alarak kaldırdı. Bu periyotta Türkiye’nin Ege’deki hakları gündeme getirildi.
- Bülent Ecevit, 1977’de bir azınlık hükümeti kurdu ancak güvenoyu alamadı.
- Partisinin TBMM’de çoğunluğu bulunmamasına karşın 1978’de birtakım bağımsız üyelerin ve küçük partilerin katkısıyla hükümet kuran Ecevit’in Başbakanlığı 21 ay sürdü.
3 SEFER MAHPUSA MAHKUM EDİLDİ
Bülent Ecevit, 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra, askeri idareye karşı çıkışları nedeniyle üç sefer mahpusa mahkum edildi. Siyasal haklarından mahrum bırakıldığı yıllarda da siyasi çalışmalarını sürdürdüğü gerekçesiyle Ecevit hakkında 130 dava açıldı.
DSP GENEL BAŞKANI OLDU
- Bülent Ecevit’in siyasal haklarından mahrum bırakıldığı devirde eşi Rahşan Ecevit tarafından Demokratik Sol Parti (DSP) kuruldu. 1987’deki halk oylamasıyla siyasi yasağı kaldırılan Ecevit, DSP Genel Başkanlığına seçildi. Kısa bir mühlet sonra yapılan genel seçimlerde partisi yeterli sonuç alamayınca Ecevit bu misyondan ayrıldı.
- Ecevit, 1989 yılında yapılan fevkalâde kurultayda yeniden DSP Genel Başkanı seçildi ve 1991 seçimlerinde Zonguldak’tan milletvekili oldu.
- Bu seçimler sonucunda Süleyman Demirel liderliğindeki Doğru Yol Partisi ve Erdal İnönü’nün başkanı olduğu Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) koalisyon hükümeti kurdu. Bu hükümet, Adalet Partisi (AP) ve CHP’yi siyaset sahnesine tekrar soktu. AP kendisini feshettiyse de CHP, Deniz Baykal’ın teşebbüsleriyle yoluna devam etti. CHP ve DSP’yi birleştirme teşebbüsleri, Ecevit’in Baykal’dan farklı siyasi şekli nedeniyle muvaffakiyete ulaşamadı.
- DSP, 1994 seçimlerinden sonra solun en büyük partisi pozisyonuna geldi. Ecevit, DTP ve ANAP ile kurulan hükümette Başbakan Yardımcısı, daha sonraki DSP-DYP-ANAP azınlık hükümetinde de Başbakan oldu.
ÖCALAN ECEVİT PERİYODUNDA YAKALANDI
Ecevit’in, 11 Ocak 1999-28 Mayıs 1999 tarihleri ortasında Başbakanlık yaptığı 56. Hükümet devrinde bölücü terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan, Kenya’da yakalanarak Türkiye’ye getirildi.
Bülent Ecevit, 1999 seçimleri sonrasında DSP’nin MHP ve ANAP ile koalisyonu sonucu kurulan 57. Hükümet’in başbakanlığını yürüttü. Partisi 2002’deki erken seçimlerde barajı aşamayan Bülent Ecevit, 2004 yılında yapılan DSP 6. Olağan Kurultayı ile faal siyaseti bıraktı.
2006’DA HAYATINI KAYBETTİ
Ecevit, 18 Mayıs 2006’da geçirdiği beyin kanamasının akabinde tedavi altına alındı. Yaklaşık 6 ay boyunca tedavi gördü, ağır bakımda kaldı. Bülent Ecevit, 5 Kasım 2006’da 81 yaşında teneffüs yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti. Ecevit’in cenazesi, 11 Kasım 2006’da Devlet Mezarlığı’na defnedildi.