Pentagon Atamaları, İzolasyonizm, Savaş Endüstrisi ve İsrail
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump’ın kabinesine aday gösterdiği isimlerin Senato’da onaylanması şimdi tamamlanmadı lakin bürokratik öteki atamalar şekillendi.
Michael DiMino‘nun Ortadoğu’dan sorumlu savunma bakan yardımcısı olarak atanması İsrail yanlısı etrafları rahatsız etti.
DiMino vakit zaman Abraham Mutabakatlarını, İsrail-Filistin sıkıntısını çözmemekle eleştirmiş bir isim.
Ve Washington’ın Ortadoğu genelinde, Suriye’deki varlığı, İsrail’e askeri takviyesi ve İran’ın nükleer programına yaklaşım konusunda hudutlu da olsa tesirli olması bekleniyor.
Biden idaresinde, bu misyon en son, ABD’nin İsrail sabık Büyükelçisi Dan Shapiro tarafından yürütülüyordu…
***
Kaynaklara nazaran Orta Doğu’daki ABD varlığının büyük ölçüde azaltılmasını savunan siyaset danışmanı Dan Caldwell ise Savunma Bakanlığı’ndaki geçiş sürecine öncülük ediyor. Caldwell Irak Savaşı gazisi ve Koch ağıyla bağları var.
Koch kümesi Cumhuriyetçi adaylardan Nikki Haley‘ye bağış yapmıştı. Kamala Harris’in programı kendilerine yaramıyordu lakin Trump’ı da takviyeler görünmediler…
***
Orta Doğu özel elçisi olarak misyon yapmakta olan Steve Witkoff da birtakım etrafları rahatsız etmiş durumda.
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’yu ateşkes ve rehinelerin hür bırakılmasını sağlamak gayesiyle oduna zorlamakta rol oynadı.
Çarşamba günü Fox News röportajında HAMAS’ın ABD ile direkt müzakere etmek istemesinin “iyi” olduğunu söyledi.
Katar’ı müzakerelerde yardımcı rolünden ötürü övdü ve Başbakanı Pir Muhammed’i “vazgeçilmez” olarak nitelendirdi.
Ancak İsrail lobisine yakın Amerikalılar Katar’ı Hamas’a gereğince baskı yapmamakla, sahip çıkmakla eleştiriyor.
Witkoff‘un durumu farklı zira Trump’a yakın. Katar ile de münasebetleri var.
Ateşkes tutarsa eli güçlenecek. Tutmazsa başka öykü.
***
Tam burada ABD Dışişleri bakani Mark Rubio resme giriyor.
Rubio genel olarak Ortadoğu’da aktif olacak. İran’dan Suriye’ye çeşitli hususlarda duruşu net.
İran’a karşı sert, izolasyonizme sıcak ve Nisan ayında İsrail, Yayvan ve Ukrayna’ya 95 milyar dolarlık yardım paketinde olumsuz oy kullanmıştı.
Rubio Katar’ı Amerikan üniversitelerine bağışlar üzerinden suçladı daha evvel.
ABD’nin Katar’da üssü var.
Kolay vazgeçilecek bir ortak olmasada alakalar izlenecek.
***
Trump birinci yabancı başkan görüşmesini Suudi Arabistan Veliaht Prensi ile yaptı.
Krallığıa bu görüşme önümüzdeki dört yıl içinde ABD’ye 600 milyar dolar yatırıma patladı…
Trump uzaktan katılarak yaptığı Davos konuşmasında NATO savunma harcamalarını ulusal gelirin %5’ine çıkarma konusuna, Ukrayna savaşını sonlandırmaya ve HAMAS ateşkesine değindi.
Yatırım firması Blackstone CEO’su, Wall Street’in güçlü isimlerinden Steve Schwarzman, Suudi prensine atıf akabinde Avrupa’ya yönelik siyasetlere dair lider Trump’a soru yöneltti.
Trump cevap olarak Avrupa Birliği’nin Amerikan mallarına uyguladığı vergilere işaret etti.
Onay süreçlerinin uzunluğundan yakındı.
Total Enerji’nin lideri Pouyanne ise Teksas’taki 20 milyarlık LNG yatırımına değinerek ABD’deki gaz fiyatlarının artan ithalat nedeniyle yükselmesi ve bunun muhtemel yatırımlara tesirini sordu.
Trump mutabakatlara sadık kalacağını söyledi ve büyük yatırımları bekletmeyeceğini söyledi.
Hatta geçmişten örneklerle danışmanlık firmalarının işe yaramadığını işi kendinin çözdüğünü ima etti.
***
Trump’ın Suriye dahil değerli hususlarda vereceği kararlar elbette daha kompleks bir yapının eseri olacak.
Ancak Trump, Cumhuriyetçilerin de klâsik olarak kimi siyasetlerini desteklediği asker -savunma sanayisinden oluşan kompleks yapının direnmesine karşı ideolojik değişime açık birtakım isimlerle çalışıyor.
Zaten Washington’da, kendisinden kurtulmanın tek yolunun onu lider yapmak olduğuna inananların sayısı da az değil.
Senato onayı gereken savunma bakanlığı pozisyonunda, Pete Hegseth için prosedür oylaması Perşembe öğlenden sonra için planlandı.
İstihbaratın başına aday gösterilen olan Tulsi Gabbard da haftaya Senato oturumuna katılacak.
ABD Dışişleri Bakanı Mark Rubio ilk ziyaretini Latin Amerika ülkelerine yapacak.
Panama da tıpta yer alıyor. Buradaki geçişler Trump için değerli.