Patatesli köfte neden öldürdü? Uzmandan ‘çapraz bulaşma’ uyarısı
Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Toprak, 5 yaşındaki Ece Melisa Mercankaya’nın İzmir’de patatesli köfte, 60 yaşındaki Servet Polat’ın ise kumpir yedikten sonra zehirlenerek hayatlarını yitirmeleri hakkında dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Tercih edilen yerlerin hijyenik şartlarının denetimine işaret eden Toprak, “Genellikle çapraz bulaşma yaşanıyor. Bu nedir; pişmiş eserin kesildiği bıçaklarla ve tahtalarda çiğ eserlerin kesilmesi. Çiğ eserler sonrasında pişirilmediği için çapraz bulaşmaya neden olabiliyor. Örneğin pişmiş et kesildi birebir tahta ve bıçakla yemeğin domatesi kesilebilir. Bu da çapraz bulaşmayla besin zehirlenmesine sebep olur” sözlerini kaydetti.
PATATESLİ KÖFTE YEDİKTEN SONRA RAHATSIZLANDI
Belçika’dan tatil için Aydın’ın Didim ilçesindeki yazlıklarına giden Cihan Mercankaya (39), eşi Hasret Mercankaya (38), çocukları Ece Melisa Mercankaya ve Ege Mercankaya (6), 13 Nisan 2022 tarihinde İzmir’in Gaziemir ilçesinde bulunan bir restoranda yemek yedi. Aile, daha sonra Didim’e geri dönerken bir müddet sonra Hasret Mercankaya ile çocukları rahatsızlandı.
Anne ve 2 çocuğu tedaviye alınırken 5 yaşındaki Ece Melisa Mercankaya, hayatını kaybetti. Adalet Bakanlığı’na bağlı İstanbul Adli Tıp Kurumu Başkanlığı tarafından hazırlanan otopsi sonucuna nazaran Ece Melisa Mercankaya’nın besin zehirlenmesi sonrası gelişen kalp kasında iltihaba yol açabilen pankardit sonucu hayatını kaybettiği belirlendi. Ece Melisa Mercankaya ve kardeşinin patatesli köfte yediği öğrenildi.
GIDA ZEHİRLENMESİ SONUCUNDA ÖLDÜĞÜ BELİRLENDİ
Öte yandan İzmir’in Buca ilçesinde yaşayan Servet Polat, 28 Aralık günü, kızı Bahar Zeyrek ve 11 yaşındaki torunu Gökhan Zeyrek ile Buca ilçesi Efeler Mahallesi’ndeki bir işletmede kumpir yedi ve daha sonra rahatsızlandı. Kusma ve ishal nedeniyle rahatsızlanan aile, Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne gitti. Tedavisi tamamlanan aile taburcu olurken Servet Polat 30 Aralık günü saat 04.00’te evinde meyyit bulundu. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı, mevzuya ait soruşturma başlatırken Polat’ın gıda zehirlenmesi sonucu öldüğü belirtildi.
KRİTİK İHTARLARDA BULUNDU
Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Toprak, besin zehirlenmesi nedeniyle meydana gelen ölümlere dikkat çekerek “Özellikle beslenme konusunda gittiğimiz yerlerin hijyenik şartlarını denetim etmemiz gerekiyor. Gerek işçi gerek işletme hijyenine bakmak lazım. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen işletme kayıt dokümanının bulunup bulunmadığına bakmak gerekiyor. Ayrıyeten işini layıkıyla yapan, yeni açılmış birçok yer var lakin bildiğimiz, tanıdığımız ve güvenebileceğimiz yerlere yönelmek de olabilir” sözlerini kaydetti.
Toprak, hayatını kaybeden bireylerin yedikleri yiyecekleri kıymetlendirerek “Patatesli köfte yemeğine bakalım. Patatesten kaynaklı besin zehirlenmesi olabilir. Şöyle ki patates yıkanmadan ve elle soyulursa üzerindeki topraktan bir bulaşma olabilir. Tahminen işletme mayonezini tahminen kendi yapıyordur. Yumurtasıyla ilgili meşakkat olabilir. Soğuk zincirde taşınması ve saklanması gereken kıymadan kaynaklı da köfteden bir bulaşı yaşanabilir ya da eser âlâ pişmemiş olabilir. Et, tavuk ve süt eserlerinin yeteri pişirilmemesinden kaynaklı da bir bulaşı olabilir. İşçi kaynaklı hijyenden eksikliği sonucu da kelam konusu olabilir. Bu üzere durumlarda besin zehirlenmeleriyle karşılaşabiliyoruz” açıklamasında bulundu.
ÇAPRAZ BULAŞMA TEHLİKESİ
En sık karşılaşılan işletme kusurunun çapraz bulaşma olduğunu tabir eden Toprak, “Genellikle çapraz bulaşma yaşanıyor. Bu nedir; pişmiş eserin kesildiği bıçaklarla ve tahtalarda çiğ eserlerin kesilmesi. Çiğ eserler sonrasında pişirilmediği için çapraz bulaşmaya neden olabiliyor. Örneğin pişmiş et kesildi birebir tahta ve bıçakla yemeğin domatesi kesilebilir. Bu da çapraz bulaşmayla besin zehirlenmesine sebep olur. Sonuç olarak ishal, kusma, baş ağrısı ve mide bulantısıyla besin zehirlenmesi başlar. Zaten de geçebilir. Lakin tükettiğimiz ölçüde ağır da geçebilir. Bu türlü durumlarda bol ölçüde su içip, hastaneye başvurmak gerekir” sözlerini kullandı.
