Son yıllarda ekonomik dalgalanmaların tesiriyle vatandaşların ve işletmelerin
kamuya olan borçlarında önemli bir artış yaşandı. Bilhassa Toplumsal Güvenlik Kurumu
(SGK) prim borçları ile vergi borçları, milyonlarca kişiyi ilgilendirmektedir.
Pandemi sonrası toparlanamayan piyasa, enflasyonist baskılar ve artan yaşam
maliyetleri, vatandaşın ödeme gücünü zayıflatmış durumdadır. Ülkemizin ağır bir
ekonomik kriz içerisinde olduğunu açıkça tabir edebiliriz. Bu ekonomik kriz
içerinde esnaf, çiftçi, patron haliyle kamuya olan borçlarını ödeyemez hale
geldiler. Genel Sıhhat Sigortası kapsamında olan vatandaşlarımızda SGK’ya olan
prim borçlarını ödeyemedi. Son bir yıldır bilhassa vergi daireleri ve SGK
borçlulara e-hacizler göndererek, banka hesaplarına blokeler koydu.
Hal bu türlü iken artık kapsamlı bir kamu borç yapılandırması kaçınılmazdır.
Yapılandırma talepleri her geçen gün artmakta, vatandaşın artık dayanacak,
sabredecek gücü kalmamıştır.
Haziran ayında hükümetin yeni bir borç yapılandırma düzenlemesi hazırlığında
olduğunu paylaşmıştım. Fakat bu yapılandırmanın evvelki uygulamalardan farklı
olarak daha adil ve kalıcı bir tahlil getirmesi kaidedir. Borçlara uygulanan gecikme
zammı ve faizi silinmelidir. Faizlerin ne kadar yüksek olduğu ortada. Bugüne
kadar çıkan yapılandırma kanunlarında borçların aslına faiz ve gecikme zammı
eklenerek vatandaşın yükü daha da artırılmıştı. Halbuki birçok borçlu, yalnızca
anaparayı ödeyebilecek güce sahipken, faiz yükü nedeniyle yapılandırmalara
başvuramamakta ya da yapılandırmayı tamamlayamadan sistemin dışına
itilmektedir. Onun için bir sefere mahsus kamu borçlarından gecikme artırımı ve
faizi silinerek, yapılandırma ana para üzerinden yapılmalıdır. Taksitler
olabildiğince uzun ve eşit olmalıdır. Devletin toplumsal devlet olma niteliği gereği,
kriz şartlarında vatandaşının yanında durması, yükünü hafifletmesi gerekir. Bu
noktada adil olan; borcun aslının tahsil edilmesi, faizlerin ise silinmesidir.
Bu yapılandırma; yalnızca devletin alacaklarını tahsil etmeyi hedefleyen değil, aynı
zamanda vatandaşı yine sisteme kazandırmayı amaçlayan bir vizyonla
hazırlanmalıdır. Çünkü sistem dışına itilen her birey, kayıt dışılığa itilmektedir. Bu da
hem kamu gelirlerinde azalma hem de toplumsal güvenlik sisteminin
sürdürülebilirliği açısından risk oluşturmaktadır.
Borç Yapılandırması Ne Vakit Çıkacak?
Vatandaşın bilhassa son bir yıldır gündeminde olan yapılandırma hükümetinde
nihayet gündemine girdi. Haziran ayında TBMM’ye kanun teklifinin hazırlanarak
sunulması bekleniyor. Bu ortada vergi daireleri her gün mükelleflere e-haciz
gönderiyor. Tahsil edebildiği kadarını tahsil etmeye çalışıyorlar. Her ne kadar dün
Hazine ve Maliye Bakanlığı açıklama yaparak yapılandırma ile ilgili çalışmanın
olmadığını duyursa da bunun vatandaşların ve işletmelerin kuruma olan borçlarını
yapılandırma çıkacağı nedeniyle ödeme yapmamalarının önüne geçmektir. Özetle
kimse rehavete kapılmasın borçlarını ödedin diyorlar. Sonra da tahsil kabiliyeti
olmayan yahut düşük olan borçlulara yapılandırma düzenlemesi getirilmiş
olunacak.
Açık bir davette bulunuyorum!
Hakikaten vatandaşlarımız güç durumda. Acilen bir yapılandırma bekliyor. Artık
nefes dahi alacak durumda değiller. Bilhassa esnaf artık kan ağlamıyor, kan
kusuyor. Gelin Haziran’ı beklemeyin. Milleti daha fazla ümitsizliğe terk etmeyin,
çaresiz bırakmayın. Kapsamlı bir Kanun teklifini derhal hazırlayın ve TBBM’ye
sevk edin. Muhalefetin takviyesiyle istenildiğinde bir gecede çözülecek bu konuyu
artık ötelemeyin!