Kıbrıs probleminin tahlili için memleketler arası uğraşların devam ettiği bir periyotta Salı günü, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Washington Temsilciliği tarafından Amerikan Kongresi’nde “North Cyprus is Calling” isimli tanıtım aktifliği düzenlendi.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Washington Temsilcisi Damla Güçlü ve Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Sedat Önal’ın katıldığı aktiflik ile Kıbrıs probleminde perspektif sunularak adanın tarihinde yaşanan süreç ve günümüzdeki duruma dair farkındalık kazandırılması, Kuzey Kıbrıs’ın turizm açısından güçlendirilmesi amaçlanıyor.
***
Etkinlik Türk Devletleri Örgütü’nün üç üye ülkesinin (Özbekistan’ın da Kazakistan ve Türkmenistan’ı takip ederek) Güney Kıbrıs Cumhuriyeti’ni resmen tanıması ve Güney Lefkoşa’ya büyükelçi atadığı bir periyotta kıymet arz ediyor.
Semerkant’taki AB-Orta Asya tepesinde Orta Koridor (Asya üzerinden Çin-Avrupa ticaret rotası), hammaddeler, dijital ilişki ve yeşil güç üzere kesimler için 12 milyar avroluk bir yatırım paketi duyurulmuştu.
ABD’de ise Yunan lobisi Güney Kıbrıs’a verilmesi planlanan askeri eğitim dayanağını arttırmak için Kongre’de faal olmaya çalışıyor.
***
Böyle bir periyotta gerçekleşen “North Cyprus is Calling” isimli fotoğraf standı ve Kıbrıs mutfağından kimi tatların sunulduğu etkinliğe Atlantic Council’den Türkiye masası kıdemli yöneticisi Defne Arslan, yardımcı yönetici Grady Wilson, Washington Institute’den Soner Çağatay, ABD’de Türk Devletinin tüzel danışmanlığını üstlenen Saltzman & Evinch’den Günay Evinç ve David Saltzman, CET DC Derneği Yönetim Kurulu Lideri Sevtap Schreffler, Türk Network Dergisi yöneticisi ve CET DC eski YK başkanı Sıtkı Kazancı, Azerbaycan’ın Washington Büyükelçisi Hazar İbrahim , Turkish Coalition of America Başkanı Lincoln McCurdy ve Kongre’de vazife yapan kimi Türk kökenli isimler katıldı.
Yemek ikramları Türk özel şef Aynur Kahveci Özdemir tarafından hazırlandı.
Turkish Coffee Lady markasının kurucusu ve gastro diplomasi elçisi olarak tanınan Gizem Şalcıgil White ise kahve standı ile konuklara Türk kahvesi sundu.
***
Etkinlik Teksas’tan Cumhuriyetçi Parti Temsilciler Meclisi üyesi olan Pete Sessions’ın himayesinde duyuruldu fakat kendisi aktifliğe katılmadı.
Rum kümeler Sessions’ın aktifliği himaye etmesine toplumsal medyada reaksiyon göstermişlerdi.
2023 Ağustos’ta, Temsilciler Meclisi üyesi Pete Sessions direk olarak Kuzey Kıbrıs’ı ziyaret etti. Türk Kıbrıs Ticaret Odası tarafından düzenlenen ziyaret, bilhassa Türkiye’ye karşı olanlar tarafından Washington’da eleştirildi.
***
Katılımcılara verilen bilgi notunda Kıbrıs Adasının, stratejik pozisyonu nedeniyle tarih boyunca Assurlular, Mısırlılar, Persler, Romalılar, Araplar, Tapınak Şövalyeleri, Lusinyanlar, Venedikliler ve Osmanlı İmparatorluğu tarafından yönetildiği hatırlatıldı.
1571-1878 yılları ortasında Osmanlı, 1878-1959 yılları ortasında ise Britanya’nın adayı yönettiği, Yunan milliyetçiliğinin yükselmesi akabinde Britanya’nın idaresi üstlendiği, 1914’te ise adayı ilhak ettiği bilgileri paylaşıldı.
Cenevre’de 5+1 Genişletilmiş Kıbrıs Konferansı
Geçtiğimiz günlerde, 17-18 Mart 2025 tarihlerinde Cenevre’de 5+1 Genişletilmiş Kıbrıs Konferansı yapılmıştı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres öncülüğünde 5+1 formatında yapılan konferans, Kıbrıslı Türk ve Rum temsilcilerin yanı sıra üç garantör ülkeden; Türkiye, Yunanistan ve Birleşik Krallık’tan yetkilileri bir ortaya getirdi
Konferansta Türk tarafı, Kıbrıs sıkıntısına dair adanın her iki tarafının çıkarlarını dikkate alarak ekonomik ve çevresel çeşitli alanlarda işbirliği önerdi.
Bankacılık ve finansal süreçler, ticaret ve turizm üzere ekonomik alanların yanı sıra, ortak güç projeleri (özellikle yeşil güce geçiş ve açık deniz güç kaynakları) ile AB ile elektrik şebekesi kontağı da kıymetli mevzular ortasında yer alıyor.
Toplantıda ayrıyeten mayın paklığı ve bir gençlik komitesinin kurulması üzerine de tartışmalar yapıldı.
***
Yakın vakitte KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve Güney Kıbrıs Rum lideri Nikos Hristodulidis, tampon bölgede yeni kapıların açılması, mayın paklığı ve bir gençlik komitesinin kurulması mevzularını tartışmak üzere bir ortaya geldi.
Birleşmiş Milletler’in konut sahipliğindeki toplantının akabinde yapılan ortak açıklamada, Tatar ve Christodoulides, ihmal edilen mezarlıkların restore edilmesi ve iki tarafın gençlerinden oluşan ortak bir küme kurarak
Türkiye ihtilafta iki devletli bir mutabakattan öteki çözüm olmadığını savunuyor.
Yunanca ve Türkçe konuşan bölgelerden oluşan bir federasyonu uygulanabilir görmüyor.
Kıbrıslı Rumlar, adanın bölünmesinin BM kararlarına aykırı olduğunu savunmaktalar.
Ayrıca federasyon halinde kalıcı bir Türk asker varlığı ile askeri müdahale hakları talebini, ve Türklere federal seviyedeki hükümet kararlarında veto hakkı verilmesini reddediyorlar.
Tatar, son görüşmede Türk tarafının her iki toplum için de yararlı olabilecek yeni projeleri keşfetmeye istekli olduğunu yineledi.
Bir sonraki 5+1 Kıbrıs Konferansı için önerilen tarih ise Temmuz 2025.