İsveçli gazeteci Medin’e ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan ceza
İsveç gazetesi Dagens ETC ismine Türkiye’deki Ekrem İmamoğlu protestolarını takip etmek için gelen İsveçli gazeteci Joakim Medin 27 Mart 2025’te İstanbul Havalimanında gözaltına alınmıştı.
“Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılanan Medin 28 Mart’ta tutuklanarak Marmara Cezaevi’ne götürülmüştü.
Medin’in yargılandığı davanın birinci duruşması bugün görüldü. Medin, duruşmaya SEGBİS üzerinden bağlandı.
Duruşmayı, Avrupa Parlamentosundan Jonas Sjöstedt, İsveç Parlamentosundan Ulrika Westerlund, Hudut Tanımayan Gazeteciler örgütü ismine Martin Roux, İsveç’in Ankara Büyükelçisi Malena Mard ve DİSK Basın-İş Genel Başkanı Turgut Dedeoğlu da takip etti.
“İDDİANAME BANA ULAŞMADI”
Medin mütercim aracılığıyla yaptığı savunmasında, iddianamenin kendisine ulaşmadığını belirterek, “Cezaevine bugün dahi sormama karşın rastgele bir doküman tarafıma ulaşmadı. Savunmamı yapmak için mühlet istemiyorum, şu an söz vermek istiyorum” halinde konuştu.
Hakim Medin’e Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın resmi ve maketi önünde LGBTİ bayrağı tutturulduğu ve “Erdoğan’ın onur yürüyüşünden sonra hükümet sessiz kaldı” halindeki paylaşımı sordu.“
Medin, soruya şu halde karşılık verdi:
“Suçsuz olduğumu düşünüyorum. Ben Stockholm’de 7 aylık gebe eşimle birlikte yaşıyorum. Gazeteciyim ve uzun yıllardır Dagens ETC’de dış basında çalışıyorum.
Ben aslında öğretmenim. 2019 yılında gazetecilik mesleğine başladım. Filistin’de, İsrail’de yaşanan insan hakları ihlallerini haberleştirdim. O vakitten bu yana politik ve çatışmalı durumları haberleştirdim.
Ayrıca Avrupa’da çok sağın yükselişi ve İslamofobi konusunda çalışıyorum. 6 adet kitap kaleme aldım. Son kitabım ile araştırmacı gazetecilik konusunda mükafata aday gösterildim.
Dış haber muhabiri olarak pek çok ülkeye seyahat ediyorum ve haberler yapıyorum. Başta Türkiye dahil olmak üzere İsrail, Suriye, Lübnan üzere ülkelerde uzun mühletler geçirdim.
Son 6 ayda Nepal, Ukrayna, Filistin üzere ülkeleri de gezdim. Bilhassa son 3 yıldır da Ukrayna ve Filistin hakkında haberler yapıyorum.
Farklı ülkeler ve önderler hakkında haberler ve tahliller yapıyorum. Bunun başında da Binyamin Netanyahu yer alıyor.
“TARAFIMA AYRINTILI BİLGİ VERİLMEDİ”
İlk defa cezaevine girmediğini, daha evvel Beşar Esad hükümetinde de mahpusa girdiğini belirten Medin, Türk yargılaması sonucu beraat edeceğine inandığını söyledi. Medin şöyle devam etti:
İstanbul’a 27 Mart tarihinde geldim. Bundan 2 gün sonra da İsrail’e gidecektim, bu seyahatim hakkında da müsaade dokümanım var. Beni havalimanında alıkoydular ve polis merkezine götürdüler. İngilizcesi yetersiz olduğu için polis memuru çeviri uygulaması kullanıyordu. Tercüman ve avukat hazır değildi. Neden gözaltına alındığım hakkında tarafıma ayrıntılı bilgi verilmedi.
Bir belgeyi imzalamam istendi fakat dokümanda ne yazdığını bilmediğim için sorgu tutanağını imzalamadım. Bu ise bir polis tarafından imzalandı ve bana bir örneği verilmedi. Sonrasında bir hücreye konuldum. Burada tuvalet ve suya erişimim yoktu. Yemek de verilmedi. Orada bir gece geçirdim. O vakitten bu vakte kadar neden tutuldum bilmiyorum.”
“İDDİANAME PAYLAŞMADIĞIM BİR POST İLE BAŞLIYOR”
Hakim, Medin’in sözlerinin savunmaya ait olmadığını söyleyerek savunma yapmasını istedi.
Bunun üzerine Medin’in yanındaki avukatı “Karşılaşılan durumlar soruşturma basamağındaki ihlalleri gösteriyor. Bunu kayıt altına almamız lazım. Bunlar belgenin aslına tesir eder” diye konuştu.
Savunmasına devam eden Medin Şöyle devam etti:
“Benim emniyette alınan sözümde ‘İsrail’e Netanyahu ile görüşmeye gideceğim’ halinde tabir geçilmiş. Halbuki ben ‘İsrail’e Netanyahu’nun siyasetleri hakkında haber yapmaya gideceğim’ demiştim. Saatler içerisinde tutuklandım.
Maltepe Cezaevi’ne gittiğim sırada konsolosluğa haber verebildim. Bu iddianame benim katılmadığım bir protesto ve paylaşmadığım bir post ile başlıyor. 11 Ocak 2023 tarihinde küçük bir aktivist küme tarafından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın maketi belediyenin kent merkezindeki binasına asıldı.
Bu hareketlerini toplumsal medyadan da paylaştılar. Ben aksiyonda değildim, iş için Almanya’daydım. 11 Ocak’taki protesto hakkında da bir paylaşımda bulunmadım. Buna karşılık Türkiye medyasında bu harekete dair haberler yapıldı.
Türkiye hükümeti bu durumdan hoşnutsuzdu. Bundan bir sene öncesinde İsveç’in NATO’ya giriş sürecine ait haber yapmak için görevlendirildim. İsveç’in NATO’ya üye süreci hayati değerdeydi. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin akabinde İsveç’te beşerler huzursuz oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da İsveç’in NATO’ya girmesi konusunda talepler sundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a karşı pek çok protesto haberleri, İsveç hükümetinin buna karşı yansısına ait haberler yapıldı. Bu iki makalede aslında bunları yazdım.
“AMACIM CUMHURBAŞKANINI AŞAĞILAMAK DEĞİLDİ”
Mart 2023’te yayımlanan birinci makalesinin ‘Türkiye İsveç’ten yeni bir terörle çaba yasasının geçirilmesini istedi’ bahisli olduğunu söyleyen Medin, Türkiye İle İsveç dışişleri bakanının bir görüşme gerçekleştirdiğini belirtti.
Medin, şöyle devam etti:
“PKK bayrağının yasaklanmasını kabul etti fakat bu İsveç’te söz özgürlüğü kapsamında değerlendiriliyordu.
Sonrasında da bu yasa geçti. Bu birinci makale bu yasanın geçtiği gün yayımlandı. İsveç’te de bunun üzerine aksiyonlar yapıldı Kürt örgütleri tarafından. Benim çalıştığım gazetedeki haber editörleri bu nedenle bu fotoğrafı seçtiler. Tıpkı Türkiye’de olduğu üzere makalenin fotoğrafını muhabirler değil, editörler seçer.
Görebildiğimiz üzere bu görsel iki başka fotoğrafın birbirine eklenmiş, yani fotomontaj var. Talepleri göstermek ismine birleştirilmiş. Ben bunu toplumsal medyadaki takipçilerim görsün diye paylaşırken linkini eklediğimde bu fotoğraf otomatikman açıldı. Benim hedefim Cumhurbaşkanını aşağılamak değildi.”
“FOTOĞRAFTAN BEN SORUMLU DEĞİLİM”
Medin, ikinci makalesinde kullanılan görselin de birebir motivasyonla seçildiğini belirterek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu fotoğrafın olduğu olay Ağustos 2023’te her yıl gerçekleşen Stockholm’deki onur haftası aktiflikleri kapsamındaydı. Bu fotoğraf benim tarafımdan değil, aktivistler tarafından çekildi. Gazetedeki çalışan editörler bu fotoğrafları seçtiler.
Bu bayrağı binlerce insan taşıyor hareketlerde. Ancak bunu Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın maketinin eline neden koyduklarını bilmiyorum. Bu fotoğraf hakkında Türkiye’de de çok haberler yapıldı ve hükümet tarafından reaksiyon gösterildi.
Ben de gazetem tarafından İsveç’in NATO’ya üyeliği süreci hakkında haber yapmakla görevlendirildiğim için bu türlü bir makale mevzu aldım. Zira bu maket dünya çapında büyük dikkat çekti. Bu haberde büyük bir kamu faydası vardı.
Amacım Türkiye Cumhurbaşkanını aşağılamak değildi. Cumhurbaşkanının elinde bayrak olan bu fotoğraftan ben sorumlu değilim. Rastgele bir toplumsal medya hesabımdan da paylaşmadım.”
“GAZETECİLİKTEN ÖTEKİ BİR ŞEY YAPMADIM”
Yaptığı şeyin gazetecilik olduğunu ve gazetecilikten diğer bir şey yapmadığını belirten Medin, bütün makalelerini toplumsal medyadan paylaştığını söyleyerek şöyle devam etti:
“Ben Türkiye’ye daha evvel çok sefer geldim, şayet Türkiye’de cürüm olduğunu düşündüğüm bir şey yapsaydım esasen Türkiye’ye gelmezdim. Bu soruşturma devam ederken aslında iki sefer Türkiye’ye geldim. Gelmekten de çok memnunum.
Benim hiçbir vakit hedefim Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aşağılamak değildi. Gazetecilik açısından da birini aşağılamak etik açıdan kabul edilir değil. Ayrıyeten Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’nin lideri ve dünyaca biliniyor, NATO sürecinde de epeyce aktifti. Kendisi hakkında ister istemez makalelerimize yer veriyoruz. Ben evliyim, eşim 7 aylık gebe ve birinci çocuğum olacak. Meskenime gitmek istiyorum, kızımın doğumunu görmek istiyorum”
MEDİN’İN AVUKATI KONUŞTU
Medin’in avukatı Veysel Ok da şunları söyledi:
“Onur Yürüyüşü’nde İsveç Başbakanı vardı. İsveç Başbakanının olduğu yürüyüşte Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın maketinin olmasının haber kıymeti vardır. Makalede bu husus olmuştur.
Müvekkil İsveç kamuoyuna, İsveççe bir haber yazıyor. İsveç’te yazılan bir makalenin Türkiye’de yargılama konusu olması Türkiye’nin prestiji konusunda olumsuz bir durumdur. Medin’in haber konusu görsel Türkiye’de A Haber’de dahil yayımlanmıştır.
Bu İsveç medyasına da haktır ve söz özgürlüğüdür. Yazdığı haberler Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı rahatsız etmiş olabilir lakin direkt bir aşağılama kelam konusu olmadığı takdirde söz özgürlüğü kapsamındadır. Medin gazetecilik yapmıştır. Derhal beraatini talep ediyoruz.”
SAVCI TUTUKLULUĞUNUN DEVAMINI İSTEDİ
Savcı, Medin’in “Cumhurbaşkanına hakaret” cürmünden cezalandırılmasına ve tutukluluğunun devamına karar verilmesini istedi.
Medin, temele ait savunmasında, “Ben Cumhurbaşkanına hakaret etmedim. Sadece makale yazdım. Fotoğraf seçimi ise editörler tarafından yapıldı. Bu nedenle beraatimi istiyorum” dedi.
Söz alan avukat Veysel Ok da “Gazeteciler bu sabah Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’a Joakim’i sorduğunda, Bakan ‘Gazetecilik sınırları içinde kaldıysa ceza almaz, kararı bağımsız yargı verir’ demişti. Joakim gazetecilik sonlarında kalmıştır. İsveçli bir gazeteciyi Türkiye’de tutuklu tutmanın, gebe eşinin yanına dönmesini engellemenin hiçbir manası yoktur” tabirini kullandı.
11 AY 20 GÜN MAHPUS CEZASI
Hakim, Medin’in 11 ay 20 gün mahpus cezasına çarptırılmasına, hakkındaki kararın açıklanmasının geri bırakılmasına ve tahliyesine karar verdiğini açıkladı.
Ancak Medin, bir öteki dava kapsamında “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasından da tutuklu olduğu için cezaevinden çıkamayacak.
