İklim değişikliği bal arılarının verimini azalttı
Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Ceyhun Yücel, sürdürülebilir ekonomik arıcılık faaliyeti için iklim değişikliğinin yadsınamaz bir gerçek olduğunun kabul edilip, tahlil yolunun, usulünün geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
ARILAR YALNIZCA BESİN İÇİN DEĞERLİ DEĞİL
Yücel, arıcılara “İklim değişikliği adaptasyonunda yeterli bir koloni idaresi ve güçlü kolonilerle bal mevsimine girmesi kıymet arz etmektedir” ikazında bulundu. Bölgede yaşanan sıcak ve soğuk hava değişimlerinin arıcılığı ve bal üretimini olumsuz etkilediğini aktaran Yücel, arıların yalnızca besin güvenliğine katkıda bulunmadıklarını, tıpkı vakitte biyolojik çeşitliliğin korunmasında da anahtar role sahip olduklarını aktardı.
SICAKLIKLAR BAL RANDIMANINI ETKİLİYOR
Yücel, iklim değişikliğine bağlı meteorolojik olayların, kuraklığın ve zararlıların, arılara ve arı yetiştiriciliğine tesirlerini değerlendirirken, şöyle konuştu:
“İklim değişikliği ve acılı tesirleri değerlendirdiğimizde bilhassa ana nektar akımı devrinde sistemsiz yağış rejimlerinin ve mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıklarının koloni nizamını ve bal randımanını olumsuz etkilediğini görmekteyiz. Yapılan bilimsel çalışmalar, bilhassa bal randımanının sistemsiz yağış rejimlerinden olumsuz etkilenebildiği, yüksek sıcaklıkların ise koloni idaresini olumsuz etkilediği ve bir manada yağmacılığa davetiye çıkardığını görmekteyiz.
Sürdürülebilir ekonomik arıcılık faaliyeti için iklim değişikliğinin yadsınamaz bir gerçek olduğunu kabul etmeli ve tahlil yolunu, prosedürünü geliştirmeliyiz. İklim değişikliği adaptasyonunda yeterli bir koloni idaresi ve güçlü kolonilerle bal mevsimine girmesi kıymet arz etmektedir. Koloni idaresini açarsak, bal hasat periyodundan sonra mevsimsel bakım işleri olarak isimlendirilen, şuruplama, ana arıyı yumurtlamaya teşvik etme, kış bakımını denetim etme, bilhassa parazitlerle çabayla ilgili biyogüvenlik tedbirleri ile ilgili mevsimsel iş ve süreçlere koloni idaresi diyoruz.
SON 20 YILIN EN DÜŞÜK VERİMİ
Diğer taraftan güçlü koloni terimini açıklarsak, bilhassa 80 bin, 100 bin arı popülasyona sahip üç katlı bir koloniyi biz güçlü koloni olarak isimlendiriyoruz. Kısaca özetlersek, bal mevsimini çok güzel bir koloni idaresi ve bunun yanında güçlü, dinamik kolonilerle gelinmesi iklim değişikliği tesirlerinin azalttığını ve arıcılarımızın bal randımanı noktasında beklentilerini karşıladığını görmekteyiz. Alanda yaptığımız müşahede ve araştırmalara dayanarak, üreticilerimizle birebir yaptığımız görüşmelerde bal randımanı noktasında son 20 yılın en düşük bal randımanını elde ettiklerini görmekteyiz.
Bununla ilgili üreticilerimizin bundan sonraki süreçlerde gerek iklim değişikliğinin olumsuz tesirlerini azaltmak ya da bal randıman nokta beklentilerini karşılayabilmeleri ismine yeterli bir koloni idaresi ve bal mevsimine güçlü koloniyle giymelerini tavsiye ediyorum.“
ISIL SÜREÇ GÖRMÜŞ BAL TÜKETMEYİN
Tüketicilerin bal alırken muteber satış noktalarını tercih etmelerini öneren Yücel, denetimsiz ışıl sürece tabi tutulan balın sıhhat açısından zararlarına dikkat çekti, şöyle dedi:
“Tüketicilerimize, balın külliyen kovandan çıktığı haliyle doğal ham haliyle tüketmelerini tavsiye ediyoruz. Bu doğal balın hiçbir fizikî ve kimyasal sürece tabi tutulmadığı periyotlarda, düşük sıcaklıklarda hem kristalize olabileceğini hem de karamelize olabileceğini unutmamalarını tavsiye ediyoruz.
BALI ALDIĞINIZ KAYNAĞI ÂLÂ ARAŞTIRIN
Bal alırken tüketicilerimizin muteber satış noktalarından almalarını tavsiye ediyoruz. Balların menşeilerini, kaynaklarını araştırmalarını, sorgulamalarını, bilhassa tahlil sonuçlarını talep etmelerini öneriyoruz. Farklı tüketici baskılarına bağlı kalarak üreticilerin bu balları donluğa ve görselliğini muhafaza ismine bir dizi süreçlere tabi tuttuklarını biliyoruz.
Kontrolsüz yapılan bu ısıl süreçlerin bilhassa bilimsel araştırmada göstermiştir ki; bal içerisinde bulunan diastasis sayısını azaltırken, toksik ve kanserojen tesirli HMF (Hidroksimetil Furfural) oranını arttırdığı bilimsel çalışmalarda görülmektedir.“
