DİSK’in Kadıköy kararına tepkiler sürüyor: Taksim iradesini sahipsiz bırakmayacağız
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü yaklaştıkça, kutlamaların nerede yapılacağı tartışması da derinleşiyor. DİSK, KESK, TMMOB ve TTB’nin bu yılki kutlamalar için Kadıköy’ü adres göstermesine sosyalist çevrelerden reaksiyonlar artarak geliyor. Halkevleri, yayımladığı kapsamlı açıklamayla bu kararı eleştirdi ve emek örgütlerine kararlarını tekrar gözden geçirme davetinde bulundu.
Halkevleri açıklamasında, 19 Mart’tan bu yana süren sokak hareketlerinin halkın “ekmek, onur, özgürlük isyanı” olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini belirterek, bu yılki 1 Mayıs’ın özel tarihî bir mana taşıdığına dikkat çekti.
“Günün devrimci imkân ve sorumluluğuna sırt çeviremeyiz” denilen açıklamada, “1 Mayıs’ta Taksim gereklidir, haktır, mümkündür” vurgusu yapıldı.
“Türkiye sınıf uğraşları ve devrimci uğraş tarihi açısından çok özel bir anın içindeyiz. En temel yurttaşlık haklarının aleni gaspına karşı 19 Mart’ta üniversite gençliğinin barikatları aşarak ön açmasıyla başlayan halk isyanı, ülkenin geleceğine dair umutları yeşertmiştir. Sokaklara çıkan kitleler AKP faşizminin taarruzlarını frenletmiş, muhalefeti felç etme planını işlemez hale getirmiş, ezilen sınıflar sokağa çıkıp hakkını arayamasın diye konulan yasakları kararsız kılmıştır. Emekçi sınıfı, mevcut örgütlü varlığıyla şimdi tesirli bir görünür iştirak sergilememiş olsa da bu yeni isyan, proleterleşmiş, fakirleştirilmiş, mülksüzleştirilmiş, güvencesizleştirilmiş Türkiye toplumunun faşizme karşı geleceğine sahip çıktığı bir ekmek, onur, özgürlük isyanıdır.
Geri adım ceddin kaybedeceğini bildiği bu arbedede, halk direniş iradesini sürdürmekte, faşist iktidar da fırsat kollamaktadır. İşte 2025 1 Mayıs’ı böylesi bir anda, özel tarihi vazife ve imkanlar sunarak Türkiye emekçi sınıfı hareketi ve devrimci/sosyalist hareketinin önünde durmaktadır. 1 Mayıs bağlamında günün devrimci misyonu, halk isyanının sınıfsal içeriğini açığa çıkarmak, isyana personel sınıfın sesini katmak için Türkiye emekçi sınıfının ekonomik-politik talepleri ve bütün örgütlü güçleriyle, en kitlesel, kararlı ve tesirli biçimde sokağa çıkmasını sağlamaktır. Taksim Meydanı, onu dünyanın en kitlesel ve militan 1 Mayıs’larına sahne yapan yarım asırlık tarihi art planının ötesinde 19 Mart 2025 itibariyle özel bir mana kazanmıştır. Barikatları aşıp meydanları zapt ederek İstanbul Valiliği’nin yasaklarını kararsız kılan ve AKP faşizminin hücum planını bozan kitleler Taksim talebini sokaktan dillendirmiştir. Sokaktan yükselen bu talep karşısında kürsülerden kelamlar verilmiş, gençlik örgütleri ve pek çok sendika Taksim iradesini güçlendiren davetler yapmıştır. Taksim’e yönelik 1 Mayıs öncesi yeni aksiyon davetlerinin da gerçek bir kitle gücü ile desteklendiği ve legal, militan, kitlesel bir yere denk düştüğü görülmektedir.
AKP iktidarının ve valilerinin müsaade ve yasaklarının kitle hareketi üzerinde bir kararının olmadığı ortadadır. Bugün kitleler yasaklara karşın sokağa çıkmakta, Taksim’i de en tesirli ve kitlesel 1 Mayıs’ların adresi olarak hafızasında tutmaktadır. Daha evvel çabanın geri çekildiği anlarda bu meydanın etrafına çevrilen aşılmaz duvarlar, gayretin yükseldiği ve iktidar içi çelişkilerin belirdiği anlarda kitlelerin birleşik ve militan hareketiyle aşılmıştır. Bugün de bu türlü bir elverişli bir ortam oluşmuştur. Hal bu türlü iken, 2025 1 Mayıs’ı için de Taksim, sadece gerçek ve gerekli olan değil tıpkı vakitte mümkün olandır. Bu imkan ve sorumluluğa sırt çevirmek ise, kitlelerin itimadını ve çaba azmini kıran, AKP faşizmini de cesaretlendiren bir geri adım olarak tarihe not düşülecektir.
Herkes kelamının ardında durmalı! 1 Mayıs’ın nerede kutlanacağını belirlemek ellerimizde!
Halkevleri olarak artık kamuoyu ile paylaştığımız bu değerlendirmelerimizi nisan ayı başından itibaren dost kurumlarla paylaşıyoruz. 19 Mart sonrası yükselen çabaya yakışan, birleşik ve militan bir 1 Mayıs’ın şartlarını oluşturmak için çok sayıda görüşme yaptık. Öncelikle, pandemiden (2020) bu yana 1 Mayıs’ların planlanmasında sosyalistleri ve toplumsal muhalefetin Emek Barış Demokrasi Güçleri üzere ortak hareket tabanlarını dışlayan tavırlara artık müsaade veremeyeceğimizi dost kurumlarla paylaştık. Tam da bu görüşmeler sürerken DİSK, KESK, TMMOB ve TTB’nin daha evvelki 1 Mayıs süreçlerinde olduğu üzere sosyalistler ve tüm emek barış demokrasi güçleri ile toplantılar düzenleyeceği belirtildi.
Toplantılarda Taksim’in tarihi ehemmiyeti ve 1 Mayıs’ın temel adresi olduğu bir ortak kabul olarak vurgulanırken, “dörtlü” diye bilinen konfederasyonlar ve meslek örgütleri, Taksim için müracaat yaptıklarını ve bunun şartlarını sonuna kadar zorlayacaklarını açıkladılar. 19 Mart sonrasında yükselen sokak hareketlerinde doğal inisiyatif pozisyonundaki CHP de Özgür Özel’in Saraçhane’de verdiği kelam, taban eğilimi ve kitle basıncı doğrultusunda kamuoyu önünde Taksim istikametinde bir karar ortaya koymuştu. Tartışmalarda Taksim kararlığını vurgulayanların yanı sıra iktidarın Taksim’e müsaade vermemesi halinde bunun birleşik ve kitlesel bir 1 Mayıs’ın örgütlenmesini güçleştireceği istikametinde çekinceler lisana getirilse dahi, şartları oluştuğu takdirde Taksim’de birleşik bir 1 Mayıs kutlamak gerektiği konusunda genel bir kabul kelam konusuydu.
Biz de Halkevleri olarak, “Taksim 1 Mayıs’ı” ile “kitlesel ve birleşik bir 1 Mayıs” argümanının bir, bu açıklamanın birinci kısmında değindiğimiz tarihî tecrübelere ve yeni şartlara işaret ederek bugün Taksim’de kitlesel bir 1 Mayıs örgütlemenin mümkün olduğunu belirttik. Bunun yolu da toplantılarda konuşulanlar doğrultusunda açığa çıkmıştı: ‘Dörtlü’ Taksim başvurusu yapıp, şartları sonuna kadar zorlayacağını söylüyor. CHP kendi tercihlerinin Taksim olduğunu ve ‘dörtlü’nün kararını destekleyeceklerini söylüyor. Valilik yasak eğilimi tabir etse bile, yükselen halk hareketi ile beliren iktidar içi çelişkiler, kararlı bir tavır karşısında tansiyonu yükseltmekten kaçınacaklarını ve Taksim’in etrafına örülen duvarların aşılabileceği bir anda olduğumuzu gösteriyor. İster kararlılık söz etsin ister ‘mutlaklaştırmayalım fakat şartların oluşması halinde katılırız’ desin sosyalist hareketin bütünü de ‘dörtlü’nün ve CHP’nin Taksim konusunda kararlılık söz etmesi halinde Taksim’i örgütleyecektir, bundan evvelki Taksim 1 Mayıs süreçlerinde olduğu üzere sorumlulukla davranacaktır ve kitlesel, militan, başarılı bir Taksim 1 Mayıs’ı örgütlenecektir.
Ancak “dörtlü”, şimdi sonuna kadar zorlama kelamının gereğini yerine getirmeden, yazılı bir ret karşılığı gelmediği halde, iktidarın Taksim’e müsaade vermeyeceği izlenimine dayanarak İstanbul 1 Mayıs’ını Kadıköy’de kutlamak üzere müracaatta bulunacaklarını açıkladı. Taksim’de birleşik kitlesel bir 1 Mayıs kutlamanın gereklilik, imkan ve yollarına dair yürütülen tartışmalar gereğince değerlendirilmeden alınan bu karar -geri dönülmediği takdirde- tarihî bir fırsatın kaçırılması manasına gelecektir. 19 Mart öncesi şartlara nazaran bir ilerleme kabul edilebilecek olan Kadıköy tercihi, bugün itibariyle sokaktaki gerçekliğin gerisine düşmek manasına gelmektedir ve iktidar tarafından da bir “geri adım” olarak not edilecektir. Ne olursa olsun kitleler Taksim demiş, bunun hakikat ve gerekli olduğu emek örgütleri, CHP ve sol tarafından çeşitli seviyelerde dillendirilmiş, kitleler yüzünü Taksim’e dönmüştür. Taksim konusundaki sorumluluğa sırt çevirmek artık mümkün değildir.
HİÇBİR ŞEY İÇİN GEÇ DEĞİL! SOKAĞA KULAK VERMELİ!
Nihayet “dörtlü”nün Kadıköy başvurusu kararını açıklamasının akabinde toplumsal medyaya ve medyaya yansıyan kamuoyu yansısı, bir duygusal refleks olmanın ötesinde, hiçbir emek örgütünün ya da sol örgütün yadsıyamayacağı gerçek bir kitle dinamizmine yaslanmaktadır. O denli ki bir an evvel bir adres belirleyip kamuoyuna davet yapmak gerektiğinden kelam edenler dahi, günler geçmesine karşın, bu reaksiyon karşısında Taksim dışı bir adres söylem etmeye cüret edememiştir. Gençlik örgütleri Taksim daveti yapmakta, sendikal hareket içinde Kadıköy konusunda tenkitler ve Taksim davetleri yankılanmakta, İstanbul’da ve ülkenin dört yanında düzenlenen hareketlerde “Valilik izni”ne tabi olmayan, tarafını Taksim’e dönen bir kitlesellik ve militanlık kendini göstermektedir.“
“TAKSİM İRADESİNİ YALNIZ BIRAKMAYACAĞIZ”
Açıklamada ayrıyeten, gençlik örgütlerinin ve birçok sendikanın Taksim daveti yaptığına dikkat çekildi. Halkevleri, 1 Mayıs’ta Taksim’e çıkacağını duyuran işçileri ve gençleri yalnız bırakmayacaklarını tabir etti:
“İstanbul 1 Mayıs’ının nasıl kutlanacağı konusunda resmî süreç de şimdi nihayete ermemiş iken mevcut durumu, canlı ve en hakikat halde kıymetlendirilmesi gereken açık bir tartışma olarak ele almak, kitlelere, tabana ve sokağa kulak vermek gerekmektedir. Davetimiz 1 Mayıs’ta personel sınıfının ekmek ve özgürlük taleplerini yükseltmekten yana olan tüm emek örgütlerine ve soladır. Sokağa kulak vermeli, sokaktaki gerçeğe çarpan 1 Mayıs kararını gözden geçirmeli ve Taksim’de kitlesel ve tesirli bir 1 Mayıs kutlamanın imkanlarını sonuna kadar zorlamalıyız.
Biz Halkevleri olarak personel sınıfının genel çıkarları doğrultusunda ortak çaba yerlerinin sorumluluğunu yadsıyamayacağımız üzere, bunun bir gereği olarak sınıf uğraşlarının önümüze koyduğu günün devrimci sorumluluğuna sırt çevirmeyeceğiz. Taksim’e çıkacağını söyleyen gençliği ve işçileri yalnız bırakmayacağız. Taksim iradesini sahipsiz bırakmayacağız.
2025 1 Mayıs’ı devrimcilerin önündeki tarihsel bir sınavdır. Bu sınavı 19 Mart isyanının akabinde yeşeren umudu büyütmek isteyen, emeğin devrimci siyasetini bu isyana katmak gerektiğine inanan tüm halk güçleriyle omuz omuza aşacağımıza inanıyoruz!
Taksim 1 Mayıs alanıdır!
Halk saraydan büyüktür!”
