Eski Yugoslavya’nın dağılma sürecinde yapılan referandumdan sonra bağımsızlığını ilan eden Bosna Hersek’te bağımsızlığın 33. yılı kutlamaları için merasimler düzenlendi.
29 Şubat-1 Mart 1992 tarihlerinde yapılan referandumun akabinde bağımsız olan ülkedeki birinci merasimde, başşehir Saraybosna’daki Hum Dağı’nda Bosna Hersek bayrağı göndere çekildi ve ulusal marş dinletildi.
Törenler kapsamında bağımsız Bosna Hersek’in birinci Cumhurbaşkanı Aliya İzetbegoviç’in Kovaçi Şehitliği’ndeki kabrine çiçek bırakıldı.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu Boşnak üyesi Denis Becirovic ve Hırvat üye Zeljko Komsic’in de katıldığı merasimde, Kovaçi Şehitliği’nde dua edildi.
Becivoric, burada gazetecilere yaptığı açıklamada, Bosna Hersek’in hiç kimseye boyun eğmeyeceğini, hiç kimsenin de Bosna Herseklilerin güvenliğini tehlikeye atamayacağını söyledi.
Ülkedeki tüm siyasalların sağduyulu davranmaları gerektiğini aktaran Becirovic, şöyle konuştu:
“Önce lokal yöneticiler sonra da milletlerarası toplumun organları Bosna Hersek’in anayasal nizamını korumak zorundadır. Zira Bosna Hersek’in anayasal sistemini koruduğumuzda, aslında her bir vatandaşımız için barışı ve güvenliği de korumuş oluruz. Hiçbir birey, kim olursa olsun, Bosna Hersek’teki insanların güvenliğini tehdit edemez. Başkanlık kurulunun tüm üyeleri diyalog kurmalı ve yapan bir biçimde hareket etmelidir. Milletlerarası topluma inanıp inanmadığım büsbütün diğer bir bahistir. Lakin memleketler arası toplumla irtibatın var olması gerekir ve bu hayati bir ehemmiyete sahiptir.”
Ülkedeki en kıymetli iki ulusal bayramdan biri kabul edilen Bağımsızlık Günü münasebetiyle başkentteki Sönmeyen Ateş Anıtı’na ve 1992-1995 yıllarında kuşatma altındaki başşehir Saraybosna’da öldürülen 1601 çocuk anısına yaptırılan Öldürülen Çocuklar Anıtı’na da çiçek konuldu.
Sırpların soykırım yaptığı Srebrenitsa’daki Potoçari Anıt Mezarlığı’nda da merasim düzenlendi. Merasimde, soykırımda hayatını kaybedenler için dua edildi ve anıt mezara çiçek bırakıldı.
Bağımsızlık Günü, Mostar başta olmak üzere ülkenin öbür kentlerinde de merasimlerle kutlandı.
1 Mart Bağımsızlık Günü, ülkedeki iki entiteden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’nda ulusal bayram olarak kutlanırken Sırp nüfusun ağır olduğu Sırp Cumhuriyeti entitesinde ulusal bayram olarak kabul edilmeyen günde kutlama yapılmıyor.
Eski Yugoslavya’nın dağılma sürecinde 29 Şubat-1 Mart 1992’de düzenlenen referandumla, Slovenya ve Hırvatistan’ın akabinde Bosna Hersek de bağımsızlığına kavuşmuştu.
Ülke genelinde yapılan, Sırpların büyük kısmının boykot ettiği referanduma iştirak oranı yüzde 63,6 olmuş ve iştirakçilerin yüzde 99,7’si bağımsızlık için “evet” oyu kullanmıştı.
Bağımsızlık ilanının çabucak akabinde 3,5 yıl süren, birçok katliamın, tecavüz ve soykırım olaylarının yaşandığı Bosna Savaşı başlamıştı.