Eurovision’da ‘İsrail’ tartışması: Halk oylamasının şeffaflığı sorgulanıyor

İsviçre’nin Basel kentinde yapılan Eurovision Müzik Yarışı’nda İsrail’in ikinci olmasını sağlayan halk oylaması reaksiyon toplarken, yarış organizatörü Avrupa Yayın Birliğinin (EBU) şeffaf olmadığı öne sürüldü. Basel’de 17 Mayıs’ta yapılan Eurovision Müzik Müsabakası’nda İsrail’in, finalde heyet puanlarıyla gerilerde kalmasına rağmen halk oylamasında “en fazla” oyu alarak ikinci olmasına, birçok ülkenin yayın kuruluşu ve temsilcisi reaksiyon gösterdi.

İspanya, Hollanda, Belçika, Slovenya ve İrlanda’nın yayın kuruluşları, EBU’nun halk oylamasındaki “şeffaflığından” tasa duyduklarını söz ederken, Eurovision’a katılan kimi temsilciler de İsrail’in müsabakayı ikinci sırada tamamlamasını “adaletsiz” bulduğunu belirtti.

Gazze’ye yönelik akınları ağır halde süren İsrail’in yarıştan men edilmesini isteyen İspanya’nın devlet televizyonu RTVE, halk oylamasının geçerliliğinden kuşku duyduklarını belirterek, oy dağılımının ayrıntılı incelenmesini talep etti.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de İsrail’in Eurovision Müzik Müsabakası üzere milletlerarası yarışlardan ve etkinliklerden men edilmesi gerektiğini söyledi.

Sanchez, “3 yıl evvel Rusya’nın Ukrayna’yı işgali başladığında ve Ukrayna, Rusya’nın memleketler arası yarışlardan çekilmesini ve yakın vakitte Eurovision’da gördüğümüz üzere yarışa katılmamasını talep ettiğinde kimse şaşırmamıştı. İsrail için de şaşırmamalı. İsrail de katılmamalı zira kültürde ikili standarda müsaade veremeyiz.” dedi.

ÜLKELERİN YAYIN KURULUŞLARINDAN “ŞEFFAFLIK” ENDİŞESİ

Hollanda’da kamu yayın kuruluşları AVROTROS ve NPO, yayımladıkları ortak açıklamada, yarışa jeopolitik gerginliklerin dahil edildiğini, bu mevzuyu EBU ve öteki ülkelerle “masaya yatırmak” istediklerini belirtti.

Yarışma boyunca Filistin’e dayanak veren Belçika’nın VRT televizyonu da halk oylamasının şeffaflığı konusunda kuşkularını lisana getirerek, EBU’nun bu meseleleri dikkate almaması durumunda Eurovision Müzik Yarışı’na iştiraklerini gözden geçireceklerini vurguladı.

Slovenya devlet televizyonu RTVSLO ise halk oylamasına ait telaşlarını paylaşırken, İrlanda Radyo Televizyonu (RTE) halk oylaması sistemi ve İsrail’in iştirakine ait görüşme talep etti.

Eurovision iştirakçilerinden sonuçlara tepki

Yarışmada Finlandiya’yı temsil eden Erika Vikman, İsrail’in oyları “manipüle” ettiğini belirterek, “Bunun çok haksız olduğunu düşünüyorum.” dedi.

Belçika temsilcisi Red Sebastian da müsabakanın siyasete dönüşmesinden hüzün duyduğunu söyleyerek, “Bence tüm ülkeler ve ilgili taraflar bir ortaya gelip İsrail’in iştiraki üzerine bir tartışma başlatmalı.” tabirini kullandı. Belçika’yı 2016’da temsil eden Laura Tesoro ise ülkesinin İsrail’e 12 puan vermesine reaksiyon göstererek, “Filistin’de çocuklar ölüyor ve biz Eurovision’da İsrail’e 12 puan veriyoruz. Mecnunluk. Aylardır açlıktan ölen çocukların, insanların imajlarını izliyoruz. Ve sonra biz bu türlü bir şey yapıyoruz.” diye konuştu.

İkinci sırayı alan İsrail’in çabucak akabinde 1 puan farkla üçüncü olan Estonya temsilcisi Tommy Cash, “Keşke o 1 puanı alabilseydik. İş biraz siyasete kaydı.” değerlendirmesinde bulundu.

EBU’DAN DA CEVAP GELDİ

Ülkelerden gelen reaksiyonlar üzerine açıklama yapan EBU, kendisini savunarak, halk oylamasının “dünyanın en gelişmiş sistemi” ile yapıldığını öne sürdü. Gelen kaygıları de kabul ettiğini belirten EBU, yarışın geleceği için üye yayıncı kuruluşlarla görüşeceğini duyurdu.

Eurovision Müzik Yarışı Yöneticisi Martin Green ise halk oylamasının uzman takım tarafından incelendiğini ve sonuçların bağımsız bir şirket tarafından doğrulandığını tez etti. Basel’de yapılan 2025 Eurovision Müzik Yarışı’nda Avusturya temsilcisi JJ, “Wasted Love” isimli müziğiyle birinci olmuştu. İsrail’in iştiraki, yarış boyunca protesto edilmişti.