53 barodan İçişleri Bakanlığı’na kayyum çağrısı
CHP’li Esenyurt Belediyesi’nin akabinde Mardin, Batman ve Halfeti belediyelerine de kayyum atanmasına yönelik yansılar sürüyor. Ankara, İstanbul ve İzmir barosunun da ortalarında bulunduğu 53 baro, ortak bir yazılı açıklama gerçekleştirerek kelam konusu belediyelere kayyum atanmasına reaksiyon gösterdi.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI’NA ÇAĞRI
Barolar, ortak açıklamalarında “İçişleri Bakanlığı verdiği karardan derhal vazgeçerek belediye liderlerini vazifesine iade etmeli” davetinde bulunarak “31 Mart 2024 Mahalli İdareler Seçimleri sonrasında başlatılan kayyım uygulaması, geçtiğimiz hafta Esenyurt Belediye Başkanı’nın akabinde bugün Mardin, Batman ve Halfeti Belediye Başkanları’nın da misyondan alınmalarıyla Anayasa’ya, seçme ve seçilme hakkına, demokratik toplumun gereklerine alışılmamış ve ölçüsüz müdahaleye dönüşmüş ve yükünü giderek artıran bir seviyeye ulaşmıştır.” sözlerini kaydetti.
“Söz konusu kayyım uygulamasının desteği olarak sunulan Anayasa’nın 127. unsurunun dördüncü fıkrasının son cümlesi ‘görevle ilgili bir kabahat sebebi ile’ İçişleri Bakanı kararıyla geçici görevden uzaklaştırmayı düzenlemektedir. Hakikaten 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 47. unsurunda de paralel bir düzenleme yer almaktadır.” tabirlerine yer verilirken İçişleri Bakanlığı tarafından belediye başkanı görevlendirilebileceği düzenlemesinin anayasal temeli bulunmadığına dikkat çekildi.
53 baro tarafından gerçekleştirilen açıklamada, “Ne var ki Belediye Kanunu’na birinci olarak darbe teşebbüsü sonrasında ilan edilen harika hâl periyodunda 674 sayılı KHK ile eklenen, akabinde 6758 sayılı Kanun’la maddeleşen 45. hususun ikinci unsurunda yer alan ‘…terör yahut terör örgütlerine yardım ve yataklık cürümleri sebebiyle misyondan uzaklaştırılması’ hallerinde İçişleri Bakanlığı tarafından belediye başkanı görevlendirilebileceği düzenlemesinin anayasal temeli bulunmamaktadır.” sözleri kaydedilirken Anayasa Mahkemesi’nin, merkezî idarenin vesayet yetkisini 127. hususun beşinci fıkrasının sınırladığı durumların dışına çıkarmanın mahallî idare ve yerinden idare prensiplerini yadsımak manasına geldiğini, misyondan uzaklaştırılan şahısların yerine merkezî idarenin siyasal kimlikli organları tarafından atama yapılmasının Anayasa’ya alışılmamış olduğunu belirttiği vurgulandı.
Atama yetkisinin merkezî idarenin siyasal kimlikli organlarına verilmiş olmasının, bu gayesi sağlamaya yönelik soruşturma ve kovuşturma açtırma ve bu nedenlerle vazifeden uzaklaştırma imkanı her vakit bulunduğundan ‘geçici’ atama, ‘sürekli’ atamaya da dönüşerek, hukuka alışılmamış bir müdahale oluşturduğu tabir edilirken “Nitekim, vazifeden alınan lider yerine görevlendirilecek kişi için Kanun, yalnızca belediye başkanı seçilme yeterliğine sahip olması şartını düzenlemiş olmasına karşın, son kayyım atamalarında, rastgele bir Belediye Meclisi üyesinin değil Valilerin ve Kaymakamların atanması, takdir yetkisinin, seçmenin iradesi gözetilmeden kullanıldığının açık bir göstergesidir.” açıklaması yapıldı.
Barolar, açıklamaları, “İçişleri Bakanlığı verdiği karardan derhal vazgeçerek belediye liderlerini misyonuna iade etmeli; Belediye Kanunu’na 2016 yılında eklenen düzenleme değiştirilmeli, seçme ve seçilme hakkına müdahale manasına gelecek tek bir uygulama dahi gerçekleştirilmemelidir.” tabirleriyle noktaladı.
